Kompleksowe formy zachowania
- Ciągi zachowań elementarnych
- Odruchy złożone
- Ruchy dowolne
- Łańcuchy działań popędowych |
Instynkt
Zespół zachowań składający się z dziedziczonych części (Darwin) |
Wrodzona zdolność, na bazie właściwego popędu, do wykonywania biologicznie celowych reakcji w postaci złożonego, wieloetapowego zachowania się, wyzwalanego i kierowanego przez bodźce zewnętrzne (Tinbergen |
Teleonomiczność zachowania
Zachowanie zwierząt i ludzi jest zwykle celowe- nastawione na realizację działań
- Odruchy wrodzone
- Wzbudzanie odpowiednich struktur mózgowych |
W drodze ewolucji mechanizm biologiczny zachowań ukształtował się tak, że służą one np. przetrwaniu, prokreacji |
|
|
Wrodzony mechanizm wyzwalający
Zdolność zwierząt do właściwego reagowania na niektóre znaczące biologiczne bodźce środowiskowe bez konieczności wstępnego uczenia się |
Ośrodkowe filtrowanie bodźców |
Oparty na prostej analizie bodźca, nieodporny na nietypowe sytuacje |
Może być uzależniony od motywacji
Np. Motyl skalnik-w momencie intensywnego żerowania wykazuje wrażliwość na kolor żółty i niebieski, ponieważ żeruje na roślinie o kwiatach takiej barwy. W momencie poszukiwania partnera- wrażliwość na kolor brązowy, którego są te motyle |
Bodźce wyzwalające (zwiększające
prawdopodobieństwo wyzwolenia zachowania):
- Bodźce kluczowe- znaki
- Bodźce wyzwalacze- często suma bodźców |
Prawo heterogenicznego sumowania bodźców (Seitza)- jeśli suma pobudzeń zmysłowych z poszczególnych bodźców przekroczy właściwą dla danego działania wartość progową, to zostaje wyzwolona reakcja |
Przykłady bodźców wyzwalających:
- Głosy alarmowe (wyzwalacz)
- Schemat dziecięcości (kluczowy)
- Sylwetka ptaka drapieżnego
- Ubarwienie dzioba |
Bodźce ponadnormalne- wyolbrzymione bodźce, bombardujące zmysły.
Np. pisklaki preferują ołówek z trzema czerwonymi paskami od dzioba z czerwoną plamką, bo trzy wydają się atrakcyjniejsze
Ostrygojad wolał wysiadywać jajko strusia pomalowane na swoje |
|
|
Sztywny wzorzec ruchowy (zachowania)
Specyficzne gatunkowo ciągi działań |
Ruchy wspólne dla wszystkich osobników danego gatunku |
Element fazy konsumacyjnej zachowania instynktowego |
- Morfologiczna stałość (ale przy słabym pobudzeniu nie w pełni. Ruchy intencjonalne)
- Genetyczna determinacja (ale doświadczenie osobnicze ma znaczenie) |
Przykład: Polowanie mątwy na krewetki ma cztery fazy (latencja, fiksacja wzroku, zbliżenie się, polowanie). Wszystkie etapy trwają zawsze ok. 10 sek. Pierwsza faza przy pierwszym polowaniu trwa ok.120 sek. |
Przykład 2: Papużki nierozłączki dwóch gatunków wyrywają pasek papieru, a potem go transportują. Pierwsza wyrywa krótsze pasmo i transportuje je dziobem, druga dłuższe pasmo transportuje ogonem. Kiedy je skrzyżowano, potomek wyrywał pasmo pośredniej długości i próbował wetknąć je w ogon, co nie wychodziło, więc dalej używał dzioba. Po którymś razie już nie próbował wetknąć pasma w ogon, ale pozostał mu obrót głowy w stronę ogona. |
Różnice od odruchu:
- Wyzwalany przez zbiór bodźców
- Motywowany
- Może wystąpić bez udziału bodźców zewnętrznych |
Zachowanie upustowe- występuje kiedy osobnik długo nie trafia na bodziec kluczowy w środowisku. Zachowanie pozbawione sensu w związku z brakiem adekwatnych bodźców.
Np. żucie gumy przy umiarkowanym głodzie |
|
Created By
Metadata
Comments
No comments yet. Add yours below!
Add a Comment
Related Cheat Sheets
More Cheat Sheets by KontoDoNauki