Cheatography
https://cheatography.com
Prawo konstytucyjne - Rada Ministrów
This is a draft cheat sheet. It is a work in progress and is not finished yet.
Pozycja ustrojowa Rady Ministrów
Drugi człon władzy wykonawczej obok Prezydenta |
Centralny, naczelny organ konstytucyjny państwa |
Ponosi odpowiedzialność polityczną i konstytucyjną |
Organ kolegialny, w skład którego wchodzą odrębne konstytucyjne organy jednoosobowe o własnych kompetencjach |
Podstawy normatywne
Konstytucja RP z 1997 |
Ustawa z 1996 o Radzie Ministrów |
Ustawa z 1997 o działach administracji rządowej |
Ustawa z 2009 o wojewodzie i administracji rządowej w województwie |
inne ustawy szczególne |
Pojęcie rządu
SENSU STRICTO |
SENSU LARGO |
synonim RM |
całokształt rozwiązań prawnych związanych z wykonywaniem władzy w państwie ("system rządów") |
Skład Rady Ministrów
2 grupy członków |
2 kategorie ministrów |
Art. 147 |
Art. 149 |
1) Obligatoryjni |
1) Resortowi (działowi) |
2) Fakultatywni |
2) Zadaniowi (bez teki) |
Członkowie obligatoryjni i fakultatywni
Obligatoryjni |
Fakultatywni |
Prezes RM + ministrowie resortowi |
ministrowie bez teki + przewodniczący komitetów określonych w ustawach |
obowiązkowe powołanie |
można ich powołać - decyzja polityczna |
Ministrowie resortowi i bez teki
Ministrowie resortowi |
Ministrowie bez teki |
kierują określonym działem adm. rządowej |
nie kierują żadnym działem adm. rządowej |
trzeba ich powołać |
ich powołanie jest fakultatywne |
są jednoosobowymi org. adm. |
wykonują zadania powierzone im przez Premiera |
Powoływanie Rady Ministrów
Procedura zasadnicza |
I procedura rezerwowa |
II procedura rezerwowa |
Dymisja RM |
(14 dni) Sejm w. bezwzględną gł. 230 posłów wybiera Premiera i członków RM |
Prezydent powołuje Premiera i członków RM +odbiera przysięgę |
Prezydent desygnuje Premiera |
Prezydent ich powołuje + odbiera przysięgę |
Sejm udziela wotum zaufania w. zwykłą gł. 230 posłów |
Premier proponuje Prezydentowi skład RM |
. |
Jeżeli Sejm nie udzieli wotum zaufania, Prezydent skraca kadencję Sejmu i zarządza nowe wybory do parlamentu |
(14 dni) Prezydent powołuje Premiera i RM + odbiera przysięgę |
. |
. |
(14 dni) Premier wygłasza przed Sejmem expose + wnosi o wotum zaufania |
. |
. |
Sejm wyraża wotum zaufania w. bezwzględną gł. 230 posłów |
. |
. |
RM powoływana jest bezterminowo przez Prezydenta RP.
Musi mieć poparcie większości sejmowej, dlatego mówi się, że rząd pochodzi z parlamentu.
Dymisja RM
W jakich sytuacjach Premier musi złożyć dymisję RM? 1. Pierwsze posiedzenie nowego Sejmu
|
2. Nieuchwalenie wotum zaufania przez Sejm
|
3. Wyrażenie konstruktywnego wotum nieufności przez Sejm
|
4. Rezygnacja Premiera (w każdym czasie i z każdego powodu) - ale prezydent może mu odmówić
|
Prezydent przyjmując dymisję RM powierza jej dalsze sprawowanie obowiązków do czasu powołania nowej RM.
Odpowiedzialność RM
Konstytucyjna |
Polityczna |
Karna |
- przed TS |
- przed Sejmem |
- przed TS za przestępstwa popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem |
- za naruszenie Konstytucji lub ustaw lub przestępstwo popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem |
- forma wotum nieufności |
- przed sądami powszechnymi za inne przestępstwa |
- Premier i pozostali członkowie RM |
- z każdego powodu i w każdym czasie |
. |
- wniosek: Prezydent lub grupa 115 posłów |
- cała RM lub poszczególni ministrowie |
. |
- rozstrzyga Sejm (w. 3/5 gł. 460 posłów) |
- Ministrowie oprócz indywidualnej odpowiedzialności politycznej mogą też odpowiadać przed Premierem |
. |
Struktura administracyjna ministerstwa
departamenty |
sekretariaty |
biura |
wydziały, zespoły |
zadania merytoryczne |
obsługa ministrów, komitetów, rad i zespołów |
obsługa ministerstwa |
komórki organizacyjne |
Kompetencje RM
funkcja rządzenia -> polityka wew. i zew. |
funkcja administracyjna -> kieruje adm. rządową |
koordynuje i kontroluje prace organów adm. rządowej |
zapewnia wykonywanie ustaw |
wydaje rozporządzenia i uchwały |
zapewnia bezpieczeństwo wew. i zew. państwa |
określa organizację i tryb swojej pracy |
sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami i org. międz. |
zawiera umowy międz. wymagające ratyfikacji |
zatwierdza i wypowiada inne umowy międz. |
sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju |
co roku określa liczbę obywateli powoływanych do czynnej służby wojskowej |
chroni interesy Skarbu Państwa |
kieruje wykonywaniem budżetu państwa |
uchwala projekt budżetu państwa |
uchwala zamknięcie rachunków państwowych i sprawozdanie z wykonania budżetu |
na jej wniosek Prezydent wydaje rozporządzenia z mocą ustawy |
na jej wniosek Prezydent wprowadza stan wyjątkowy lub stan wojenny |
wprowadza stan klęski żywiołowej |
Domniemanie kompetencji RM
Do RM należą sprawy polityki państwa niezastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego. |
|
|
Obowiązki RM
udzielanie odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie |
przedkładanie projektu ustawy budżetowej |
przedkładanie sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej |
tworzenie Rady Gabinetowej |
Zasady
Zasada ograniczonej kolegialności RM wykonuje swoje kompetencje z jej uwzględnieniem.
|
Zasada harmonizacji pracy rządu Narzędziem harmonizacji prac rządu są jego organy pomocnicze (wiceprezesi RM, komitety, rady i zespoły opiniodawcze lub doradcze)
|
Zasada kierownictwa politycznego Prezesa RM Premier decyduje o tym, czym ma zajmować się rząd i ma decydujący wpływ na jego politykę.
|
Kompetencje Prezesa RM
reprezentuje RM |
kieruje pracami RM |
zapewnia wykonywanie polityki RM i określa sposoby jej wykonywania |
koordynuje i kontroluje pracę członków RM |
zwierzchnik korpusu służby cywilnej |
nadzór nad samorządem terytorialnym |
zwierzchnik służbowy pracowników adm. rządowej |
powołuje i odwołuje wojewodów i wicewojewodów |
powołuje Szefa Kancelarii Prezesa RM |
udziela kontrasygnaty aktom urzędowym Prezydenta |
na jego wniosek Prezydent powołuje członków RM |
odwołuje ministrów |
składa wniosek do Sejmu o udzielenie wotum zaufania RM |
składa dymisję RM |
wydaje rozporządzenia i zarządzenia |
Status ministra
Status ministra jest dualistyczny: jest członkiem RM + jednoosobowym organem administracji rządowej. |
Kompetencje i obowiązki ministra
Kompetencje |
Obowiązki |
udział w pracach i decyzjach RM |
wydawanie rozporządzeń i zarządzeń |
reprezentowanie stanowiska RM w swoich wystąpieniach |
|
lojalność polityczna |
|