Show Menu
Cheatography

Historia - Kryzysy PRL-u Cheat Sheet (DRAFT) by

- Poznań 1956 - Mała Stabilizacja - Marzec 1968 - Grudzień 1970 - Dekada Gierka

This is a draft cheat sheet. It is a work in progress and is not finished yet.

Poznań 1956

Przyczyny
Skutki
Ogólnie
Pogors­zenie warunków życia (przez plan 6-letni (1950-­1955) )
Przeciwko demons­tru­jącym skierowano wojsko
Józef Cyrank­iewicz ,że starjki spowod­owane są przez imperi­ali­sty­cznych agentów, Gomółka podkre­ślał, że robotnicy nie protes­towali przeciwko polsce czy socjal­izmowi, ale przeciwko wypaczonym zasadom socjal­ist­ycznym.
Obniżanie stopy życiowej spowod­owane zmniej­szeniem zarobków, podwyż­szaniem norm pracy, obcinaniem premii, likwid­owaniem dodatków itp.
walki uliczne
Władza będzie tępiła wszelką wrogość wobec rządu, partii i ZSRR
Pojawiły się braki w zaopat­rzeniu w żywność oraz artykuły przemy­słowe powsze­chnego użytku.
(Zastr­zelono 13 letniego Romana Strzał­kow­skiego)
Po wydarz­eniach rząd podjął decyzję o naprawię błędów i uwzglę­dniła po części żądania robotn­ików.
-
 
Gomułkę oddalono od władzy, władzę prlu pod naciskiem zsrr obieca­ły,że polska nie zejdzie z drogi socjal­ist­ycznej.
Demons­tranci domagali się (robotnicy zakłady przemy­sło­wego) zwrotu nieprawnie pobranego podatku, obniżenia norm produk­cyjncyh i podwyżek płac.
.
Ataki na bydunki partyjne (wojew­ódzki urząd bezpie­cze­ństwa po areszt­owaniu delegacji)
.

Dekada Edwarda Gierka

 
 

Mała stabil­izacja

początkowy okres rządów Władysława Gomułki, jako I sekretarza PZPR, tolibe­ral­izacja życia społec­znego, rozwój polskiej kultury (np. polska szkoła filmowa), wycofanie się władz z masowej indokt­rynacji ideolo­gic­znej, areszt­owań; w gospodarce nadal realiz­owano centralne sterow­anie, skupiając się na przemyśle ciężkim (np. petroc­hemia w Płocku, kopalnia miedzi w Lubinie, kopalnie węgla brunatnego w Zagłębiu Turosz­owskim i Konińs­kim); szybki rozwój demogr­aficzny
Milenium Chrztu Polski – uroczy­stości kościelne odbyły się 3 maja 1966 r. na Jasnej Górze, władze nie zgodziły się na przyjazd papieża Pawła VI na uroczy­stości milenijne; realiz­owanie przez władze haseł typu: tysiąc szkół na tysiąc­lecie, upamię­tnienie Milenium czynami społec­znymi, imprezami sporto­wymi, akademiami mającymi odciągnąć społec­zeństwo od uroczy­stości religi­jnych
Opozycja – „List 34” opubli­kowany w 1964 r. przez intele­ktu­alistów (np. Antoni Słonimski, Jan Józef Lipski), którzy zaprot­est­owali przeciwko polityce kultur­alnej państwa, ograni­czeniu przydziału papieru na druk książek i prasy; represje władz wobec sygnat­ariuszy Listu 34; na emigracji wydawano „Kulturę” pod redakcją Jerzego Giedro­ycia; komandosi – zakłócali posied­zenia PZPR lub Związku Młodzieży Socjal­ist­ycznej, pokazując błędy systemu i nieudo­lność władzy; najakt­ywn­iej­szymi „koman­dosami” byli m.in. Adam Michnik, Jacek Kuroń
 

Marzec 1968

pod wpływem polityki ZSRR władze polskie zerwały stosunki dyplom­atyczne z Izraelem i rozpoczęły nagonkę na Żydów mieszk­ających w Polsce; w styczniu 1968 r. władze nakazały zdjęcie z afisza Teatru Narodowego w Warszawie przeds­taw­ienia „Dziadów” – protest środowisk intele­ktu­alistów i studentów; minister szkoln­ictwa nakazał relego­wanie z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera, co spotkało się z opozycją studentów, którzy 8 marca 1968 r. zorgan­izowali wiec studencki rozbity przez tzw. aktyw robotniczy i oddziały ZOMO; protesty studenckie na innych uczeln­iach, wcielanie studentów do wojska, nagonka na ludność pochod­zenia żydows­kiego
Przyczyny
Skutki
 
wojna izreala (zachód) z krajami arabskimi (wschód), potepianie działań izraela pzez gomułkę
emigracja obywateli pochod­zenia żydows­kiego, czystka w parti pzpr
 

Grudzień 1970

przyczyny
Skutki
Podwyżki cen (przed świętami),
Straj w stocznik Gdańskiej 14 grudnia, robotnicy udali się pod gmach komitetu PZPR gdzie doszło do starć. podpalono siedzibę partii.
 
W nocy rozpoczeły się areszt­owania, w Warszawie użyto broni, w gdańsku ogłoszono stan wyjątkowy.
 
17 grudnia wojsko otworzyło ogien do pracow­ników
 
Szczecin, Słupsk, Elbląg