Cheatography
https://cheatography.com
polecenia do cmd i vi
linux 1 sem 2024/2025
This is a draft cheat sheet. It is a work in progress and is not finished yet.
podstawowe polecenia
echo |
sudo |
su |
whoami |
whois |
groups |
sh |
zmienia powłokę na sh |
bash |
zmiena powłokę na bash |
/ |
. |
.. |
logout |
wylogowanie |
halt OR shutdown -h now |
bezpieczne wyłączenue |
shutdown -r now |
restart |
passwd (username) |
zmiana hasła (innemu użytkownikowi) |
pwd |
wyświetl nazwe katalogu bieżącego |
ls OR ls -l |
wypisuje pozycje z katalogu bieżącego |
cd\ cd .. \ cd/ /\cd ścieżka\ cd ../KAT |
katalog bieżący\ katalog nadrzedny \ katalog główny \ powrót do domowego \ zmiana gałęzi |
history |
wyświetla wcześniej wydawane polecenia |
man polecenie |
wyświetla instrukcję do wskazanego polecenia z dokumentacji |
przeglądanie zawartości plików
cat opcje nazwa_pliku |
-b |
numeruje niepuste wiersze |
-n |
numeruje wszystkie wiersze |
more nazwa_pliku |
przegląda duże pliki po jednej stronie |
+# |
rozpoczyna wyświetlanie od wiersza nr # |
-s |
zakazuje wyświetlać kilka sąsiednich pustych wierszy |
klawisz enter |
jeden wiersz w dół |
klawisz spacja |
przechodzi do następnej strony |
klawisz b |
cofa o jeden ekran |
klawisz g |
wychodzi z polecenia more |
less nazwa_pliku |
wyświetla treść, którą można przeglądać strzałkami |
wc opcje plik |
zliczanie znaków w pliku tekstowym |
-c |
tylko liczba znaków |
-l |
tylko liczba wierszy |
-w |
tylko liczba słów |
prawa dostepu
d rwx rwx rwx
d (właściciel) (grupa) (pozostali)
do plików:
r - do czytania
w - do modyfikacji
x - do uruchomienia
do katalogów:
r - do przeszukiwania
w - do zmiany zawartości
x - do wejścia
r=4 w=2 x=1 można je sumować i złożyć razem np:
chmod 644 plik1 <- nada te uprawnienia
gdzie: rw-r-r-- = 644
rw - prawa dostepu właściciela
r- prawa dostepu grupy
r-- prawa innych użytkowników |
|
|
pliki i katalogi
mkdir nazwa |
tworzy katalog |
rmdir nazwa |
usuwa pusty katalog |
rm -r katalog_podrz |
usuwa niepusty katalog |
mv nazwa_star nazwa_nowa |
zmiana nazwy katalogu |
touch plik_pusty |
tworzy nowy pusty plik |
cat> plik_z_trescia string_z_trescia_pliku !ctr+D na koniec |
tworzy nowy plik z treścią |
rm nazwa_pliku |
usuwa plik |
rm wzorzec (* dowolny ciąg znaków, ? jeden znak) |
usuwa pliki wg wzorca |
rm* |
usunięcie wszystkich plików w nowym katalogu |
ls -l p* |
wyświetla wszystkie pliki na literę p |
cp plik1 plik2 |
kopiuje pliki w katalogu bieżącym |
cp ../plik1 plik2 |
kopiuje plik z nadrzędnego do bieżącego |
vi text editor
vi filename.txt |
tworzy nowy plik / otwiera istniejący |
:wq or ZZ |
write and quit (close) file |
:w |
save and continue editing |
:q! |
quit without saving |
Esc key |
return to command mode |
i |
enter insert mode (arrows for navigation) |
yy |
yank (copy) a line of text |
y |
paste yanked text below current line |
o |
new line under current |
O |
new line above current |
A |
Append to the end of line |
a |
append after cursor |
I |
insert text at the beginning of the current line |
b |
go to beginning of word |
e |
go to end of word |
x |
delete single character |
dd |
delete whole line |
Xdd |
delete X number of lines |
Xyy |
yank X number of lines |
G |
go to last line in a file |
XG |
go to line X in a file |
gg |
go to the first line in a file |
:num |
display the number of the current line |
h |
move left one character |
l |
move right |
k |
move up |
j |
move down |
elementy wyrażeń regularnych
. |
dow. poj. znak |
$ |
dopasuje poprzedzające wyrażenie do końca wiersza |
^ |
dopasuje wyrażenie po operatorze do początku wiersza |
* |
dopasuje 0 lub więcej wyrażeń znaku poprzedzających operator |
\ |
omija specjalne znaczenie znaku |
[] |
dopasowuje dow znak w nawiasie |
[-] |
dop dow znak 0-9 |
[^] |
dop znak który nie znajduje się w nawiasie |
ls -l | grep student |
wyświetli tylko te pozycje w katalogu, gdzie znajduje się słowo "student" (nie tylko w nazwie) |
grep |
wyszukiwuje wzorzec |
|
|
aliasy w cmd
alias |
wyświetla listę zdefiniowanych parametrów |
alias nazwa-aliasu='definicja' |
definicja nowego aliasu |
unalias alias_1 |
usuwa alias o nazwie alias_1 |
zarządzanie użytkownikami i dostepem
adduser opcje user_name |
dodaje nowego użytkownika |
-e |
data ważności, po której konto stanie się nieaktywne |
-f |
dni nieaktywności, po których wygaśnie bez aktualizacji hasła |
-g |
grupa początkowa |
-G |
lista grup do których będzie przypisany użytkownik |
-s |
określa powłokę dla użytkownika |
userdel user_name |
usuwa konto, ale nie pliki które trzymał na kompie |
userdel -r user_name |
usuwa też jego katalogo domowy wraz z plikami w nim |
finger user_name |
informacje o użytkowniku (powłoka, przydzielone na dysku miejsce, czas ost logowania) |
w |
kto jest obecnie zalogowany |
free opcje |
info o pamięci systemowej |
-b lub -k lub -m |
w bajtach\kilobajtach\megabajtach |
groupadd grupa1 |
dodaje nowa grupe |
groupdel grupa1 |
usuwa grupe |
rozmiary plików
df -m |
podaje informacje w MB |
du plik |
ustala ile miejsca zajmuje plik |
du -a katalog |
pokazuje ile miejsca zajmuje katalog wraz z jego elementami |
du -s -b |
całkowita objętość danego elementu bez zbędnego info |
wyszukiwanie plików i katalogów
find |
wyszukuje |
whereis |
podaje ścieżkę dostępu |
which |
podaje ścieżke i wykonuje |
-size +100c |
szuka tych o 100+ znaków |
-size -100w |
szuka mniejszych niż 100 słów |
-mtime +3 |
szuka zmodyfikowanych więcej niż 3 dni temu |
-atime |
szuka wg liczby dni od ostatniego dostępu |
-user |
szuka tych, których właścicielem jest użytkownik |
-perm |
szuka wg praw dostępu |
-never plik1 |
szuka modyfikowanych później niż plik 1 |
!-name 'abc' |
szuka o nazwach innych niż abc |
informacje o sprzęcie
arch |
info o architekturze komp. (czyli rodzaj procesora) |
uname opcje |
info o wersji oprogramowania |
-a |
wszystkie informacje o systemie |
-m |
tylko architektura maszyny |
-n |
nazwa hosta komputera |
-p |
typ procesora |
-r |
wersja jądra linuksa |
-s |
nazwa systemu operacyjnego |
-v |
wersja systemu operacyjnego |
|
