\documentclass[10pt,a4paper]{article} % Packages \usepackage{fancyhdr} % For header and footer \usepackage{multicol} % Allows multicols in tables \usepackage{tabularx} % Intelligent column widths \usepackage{tabulary} % Used in header and footer \usepackage{hhline} % Border under tables \usepackage{graphicx} % For images \usepackage{xcolor} % For hex colours %\usepackage[utf8x]{inputenc} % For unicode character support \usepackage[T1]{fontenc} % Without this we get weird character replacements \usepackage{colortbl} % For coloured tables \usepackage{setspace} % For line height \usepackage{lastpage} % Needed for total page number \usepackage{seqsplit} % Splits long words. %\usepackage{opensans} % Can't make this work so far. Shame. Would be lovely. \usepackage[normalem]{ulem} % For underlining links % Most of the following are not required for the majority % of cheat sheets but are needed for some symbol support. \usepackage{amsmath} % Symbols \usepackage{MnSymbol} % Symbols \usepackage{wasysym} % Symbols %\usepackage[english,german,french,spanish,italian]{babel} % Languages % Document Info \author{RaSputin} \pdfinfo{ /Title (japantipspl.pdf) /Creator (Cheatography) /Author (RaSputin) /Subject (JapanTipsPL Cheat Sheet) } % Lengths and widths \addtolength{\textwidth}{6cm} \addtolength{\textheight}{-1cm} \addtolength{\hoffset}{-3cm} \addtolength{\voffset}{-2cm} \setlength{\tabcolsep}{0.2cm} % Space between columns \setlength{\headsep}{-12pt} % Reduce space between header and content \setlength{\headheight}{85pt} % If less, LaTeX automatically increases it \renewcommand{\footrulewidth}{0pt} % Remove footer line \renewcommand{\headrulewidth}{0pt} % Remove header line \renewcommand{\seqinsert}{\ifmmode\allowbreak\else\-\fi} % Hyphens in seqsplit % This two commands together give roughly % the right line height in the tables \renewcommand{\arraystretch}{1.3} \onehalfspacing % Commands \newcommand{\SetRowColor}[1]{\noalign{\gdef\RowColorName{#1}}\rowcolor{\RowColorName}} % Shortcut for row colour \newcommand{\mymulticolumn}[3]{\multicolumn{#1}{>{\columncolor{\RowColorName}}#2}{#3}} % For coloured multi-cols \newcolumntype{x}[1]{>{\raggedright}p{#1}} % New column types for ragged-right paragraph columns \newcommand{\tn}{\tabularnewline} % Required as custom column type in use % Font and Colours \definecolor{HeadBackground}{HTML}{333333} \definecolor{FootBackground}{HTML}{666666} \definecolor{TextColor}{HTML}{333333} \definecolor{DarkBackground}{HTML}{D69AD6} \definecolor{LightBackground}{HTML}{F9F2F9} \renewcommand{\familydefault}{\sfdefault} \color{TextColor} % Header and Footer \pagestyle{fancy} \fancyhead{} % Set header to blank \fancyfoot{} % Set footer to blank \fancyhead[L]{ \noindent \begin{multicols}{3} \begin{tabulary}{5.8cm}{C} \SetRowColor{DarkBackground} \vspace{-7pt} {\parbox{\dimexpr\textwidth-2\fboxsep\relax}{\noindent \hspace*{-6pt}\includegraphics[width=5.8cm]{/web/www.cheatography.com/public/images/cheatography_logo.pdf}} } \end{tabulary} \columnbreak \begin{tabulary}{11cm}{L} \vspace{-2pt}\large{\bf{\textcolor{DarkBackground}{\textrm{JapanTipsPL Cheat Sheet}}}} \\ \normalsize{by \textcolor{DarkBackground}{RaSputin} via \textcolor{DarkBackground}{\uline{cheatography.com/212617/cs/46236/}}} \end{tabulary} \end{multicols}} \fancyfoot[L]{ \footnotesize \noindent \begin{multicols}{3} \begin{tabulary}{5.8cm}{LL} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{2}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Cheatographer}} \\ \vspace{-2pt}RaSputin \\ \uline{cheatography.com/rasputin} \\ \end{tabulary} \vfill \columnbreak \begin{tabulary}{5.8cm}{L} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{1}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Cheat Sheet}} \\ \vspace{-2pt}Published 29th April, 2025.\\ Updated 29th April, 2025.\\ Page {\thepage} of \pageref{LastPage}. \end{tabulary} \vfill \columnbreak \begin{tabulary}{5.8cm}{L} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{1}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Sponsor}} \\ \SetRowColor{white} \vspace{-5pt} %\includegraphics[width=48px,height=48px]{dave.jpeg} Measure your website readability!\\ www.readability-score.com \end{tabulary} \end{multicols}} \begin{document} \raggedright \raggedcolumns % Set font size to small. Switch to any value % from this page to resize cheat sheet text: % www.emerson.emory.edu/services/latex/latex_169.html \footnotesize % Small font. \begin{multicols*}{3} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Wygląd i Higiena osobista}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Tatuaże}} - nadal stygmatyzowane ze względu na skojarzenia z yakuzą. W wielu onsenach, basenach i siłowniach obowiązuje zakaz wstępu dla osób z tatuażami (istnieją miejsca z oznaczeniem "tattoo friendly").} \tn % Row Count 5 (+ 5) % Row 1 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Okulary przeciwsłoneczne}} - rzadko noszone przez Japończyków, szczególnie w pomieszczeniach. Noszenie ich wewnątrz może być odebrane jako próba ukrycia tożsamości lub niegrzeczne. Mimo wszystko w popularnych turystycznych miejscowościach raczej mało kto na two zwraca uwagę, gdyż znaczna część turystów je nosi} \tn % Row Count 12 (+ 7) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Perfumy}} - używane oszczędnie. Intensywne zapachy mogą być uznane za inwazyjne w zatłoczonych miejscach publicznych. Japończycy cenią subtelność w tej kwestii.} \tn % Row Count 16 (+ 4) % Row 3 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Chusteczki do nosa}} - powszechnie używane. Wydmuchiwanie nosa publicznie uważane jest za niegrzeczne, lepiej dyskretnie wytrzeć nos.} \tn % Row Count 19 (+ 3) % Row 4 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Maseczki ochronne}} - noszone nie tylko podczas chorób, ale też jako ochrona przed pyłkami, zanieczyszczeniami czy po prostu dla zachowania prywatności.} \tn % Row Count 23 (+ 4) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Jedzenie i Picie}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Zamykanie butelek}} - po nalaniu napoju osobie towarzyszącej należy zakręcić butelkę przed odłożeniem.} \tn % Row Count 3 (+ 3) % Row 1 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Ręczniki oshibori}} - zamiast serwetek w restauracjach dostaje się mokry ręcznik (oshibori) do wytarcia rąk przed posiłkiem. Należy go użyć tylko do wytarcia rąk, złożyć schludnie i odłożyć obok talerza. W tańszych miejscach często są jednorazowe oshibori w plastikowych opakowaniach.} \tn % Row Count 10 (+ 7) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Darmowa woda/herbata}} - w większości japońskich restauracji automatycznie podawana jest darmowa woda lub zielona herbata zaraz po zajęciu miejsca. Nie trzeba o nią prosić, a dolewki są również bezpłatne. W niektórych miejscach dostępne są dzbanki z wodą lub herbatą na stole, z których można samodzielnie uzupełniać szklankę.} \tn % Row Count 17 (+ 7) % Row 3 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Napiwki}} - NIE daje się napiwków! Może to zostać odebrane jako obraźliwe, ponieważ w japońskiej kulturze dobra obsługa jest standardem, a nie czymś, za co trzeba dodatkowo płacić. Oferowanie napiwku może sugerować, że pracownik jest niedostatecznie wynagradzany przez pracodawcę.} \tn % Row Count 23 (+ 6) % Row 4 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Konbini}} - sklepy typu 7-Eleven, Lawson, FamilyMart (nazywane konbini) to podstawa japońskiego stylu życia. Oferują świeże posiłki, bankomaty, usługi pocztowe, opłacanie rachunków i wiele więcej. Są otwarte 24/7 i występują niemal na każdym rogu.} \tn % Row Count 29 (+ 6) % Row 5 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Strong Zero}} - zrób sobie przysługę i napij się {\bf{Suntory Strong Zero}}} \tn % Row Count 31 (+ 2) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Komunikacja}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Język angielski}} - mimo nauki w szkołach, komunikacja po angielsku może być trudna poza głównymi atrakcjami turystycznymi i hotelami. Czasem pomaga mówienie po angielsku z karykaturalnym japońskim akcentem - nie będzie to odebrane jako obraźliwe, a może pomóc w zrozumieniu. Aplikacje do tłumaczenia są bardzo pomocne.} \tn % Row Count 7 (+ 7) % Row 1 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Wizytówki i przekazywanie przedmiotów}} - wizytówki (meishi) wręczane i przyjmowane oburącz, z lekkim ukłonem. Nie chowaj jej od razu do kieszeni - przeczytaj ją i odłóż na stół podczas spotkania. Ta zasada dotyczy wszystkich wartościowych przedmiotów - pieniędzy, dokumentów czy prezentów. Jeśli dostępna jest tacka, używa się jej zamiast przekazywania z ręki do ręki (w przypadku {\bf{pieniędzy}}).} \tn % Row Count 16 (+ 9) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Wskazywanie}} - nie wskazuje się palcem, lecz całą dłonią z wyprostowanymi palcami lub gestem głowy.} \tn % Row Count 19 (+ 3) % Row 3 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Kontakt wzrokowy}} - zbyt intensywny może być odbierany jako konfrontacyjny. Krótszy kontakt wzrokowy jest normą. Japończycy czasem "gapią się" na obcokrajowców (gaijinów) z ciekawości, ale gdy odpowiesz im tym samym spojrzeniem, zwykle szybko odwrócą wzrok - {\emph{boją się ciebie bardziej niż są ciebie ciekawi}}.} \tn % Row Count 26 (+ 7) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Japan}} \tn \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{p{5.377cm}}{\vspace{1px}\centerline{\includegraphics[width=5.1cm]{/web/www.cheatography.com/public/uploads/rasputin_1745916017_deepimg-1745915801855.png}}} \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{p{0.4977 cm} p{0.4977 cm} } \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Płatności i Pieniądze}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Revolut i karty płatnicze}} - Revolut w większości przypadków będzie wystarczający do płatności w Japonii, zwłaszcza w dużych miastach i popularnych miejscach turystycznych. Jednak warto zawsze mieć przy sobie gotówkę, szczególnie na potrzeby mniejszych restauracji, tradycyjnych sklepów i rynków. Pamiętaj, że w niektórych miejscach może nie być płatności zbliżeniowych, więc przydatna będzie fizyczna karta.} \tn % Row Count 9 (+ 9) % Row 1 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Karty komunikacyjne IC}} - karty takie jak Suica, PASMO czy ICOCA to przedpłacone karty zbliżeniowe używane nie tylko w transporcie publicznym, ale także do płatności w konbini, automatach i wielu innych miejscach. Przy korzystaniu z transportu wystarczy przyłożyć kartę (lub telefon z dodaną kartą) do czytnika na bramkach wejściowych i wyjściowych stacji - nie trzeba kupować osobnych biletów. Można je dodać do Apple Wallet lub Google Wallet, eliminując potrzebę noszenia fizycznej karty. Wszystkie są kompatybilne w całym kraju, niezależnie od regionu pochodzenia.} \tn % Row Count 21 (+ 12) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Tax Free shopping}} - duża ilość sklepów powinna posiadać oznaczenie Tax-Free Shop. Oznacza to, że w momencie zakupów za ponad 5000 YEN (czy tam 5500) możemy przekazać do zeskanowania nasz paszport i z automatu kupujemy daną rzecz bez podatku VAT. Nie trzeba zachowywać paragonów, jedyne co istotne, to że rzecz ta powinna zostać {\bf{zaplombowana}} i odpakowana dopiero po przejściu kontroli celnej. {\bf{LISTOPAD 2026}} - mają nastąpić zmiany w systemie Tax-Free, więcej info \{\{popup="https://livejapan.com/en/article-a0000238/"\}\}tutaj\{\{/popup\}\}} \tn % Row Count 33 (+ 12) \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{p{0.4977 cm} p{0.4977 cm} } \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Płatności i Pieniądze (cont)}} \tn % Row 3 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Płacenie w restauracjach}} - zazwyczaj płaci się gotówką i nie dzieli rachunku między różne osoby. Zwykle jedna osoba płaci za cały stolik. W większości miejsc płaci się przy kasie, nie przy stoliku.} \tn % Row Count 5 (+ 5) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{x{3.13551 cm} x{1.84149 cm} } \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Inne}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Numeracja pięter}} - System numeracji pięter w Japonii różni się od europejskiego:} \tn % Row Count 2 (+ 2) % Row 1 \SetRowColor{white} Parter & 1F \tn % Row Count 3 (+ 1) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} Pierwsze piętro & 2F \tn % Row Count 4 (+ 1) % Row 3 \SetRowColor{white} Pierwsze piętro podziemne & B1F, 1B lub 1BF \tn % Row Count 6 (+ 2) % Row 4 \SetRowColor{LightBackground} Drugie piętro podziemne & B2F, 2B lub 2BF \tn % Row Count 8 (+ 2) % Row 5 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{{\bf{Uwaga}}\{\{ac\}\}} \tn % Row Count 9 (+ 1) % Row 6 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{Cyfra 4 jest często pomijana (wymowa "shi" podobna do słowa "śmierć") Po 3. piętrze może następować 5. piętro\{\{nl\}\}Cyfra 9 ("ku", brzmi jak "cierpienie") też może być pomijana} \tn % Row Count 13 (+ 4) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Przestrzeń publiczna}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Parasole}} - powszechnie używane nie tylko podczas deszczu, ale też jako ochrona przed słońcem. W sklepach często są stojaki na mokre parasole lub foliowe pokrowce.} \tn % Row Count 4 (+ 4) % Row 1 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Ustawianie butów}} - po zdjęciu butów należy je ustawić przodem do wyjścia.} \tn % Row Count 6 (+ 2) % Row 2 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Śmieci}} - publiczne kosze na śmieci są rzadkością. Japończycy zabierają swoje śmieci do domu, co przyczynia się do czystości ulic. Nawet po festiwalach czy piknikach wszyscy sprzątają po sobie.} \tn % Row Count 11 (+ 5) % Row 3 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Cisza w transporcie}} - w pociągach i metrze panuje cisza, rozmowy telefoniczne są niemile widziane.} \tn % Row Count 14 (+ 3) % Row 4 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Rowery na chodnikach}} - jazda rowerem po chodnikach jest powszechna i legalna w większości miejsc.} \tn % Row Count 17 (+ 3) % Row 5 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Poruszanie się po schodach}} - na schodach (zarówno zwykłych jak i ruchomych) wszyscy trzymają się jednej strony, zostawiając drugą wolną dla osób, które się spieszą. W różnych miastach obowiązują różne zasady - w Tokio stoi się po lewej stronie, a w Osace po prawej.} \tn % Row Count 23 (+ 6) % Row 6 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Transport publiczny}} - kończy działalność około 23:00-24:00. Po tej godzinie opcje to taksówki (drogie) lub czekanie do pierwszego porannego pociągu (około 5:00).} \tn % Row Count 27 (+ 4) % Row 7 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Kolejki na peronach}} - na podłodze peronów narysowane są linie wskazujące, gdzie ustawić się w kolejce i gdzie zatrzymają się drzwi pociągu. Wszyscy ustawiają się zgodnie z tymi oznaczeniami. Należy zwrócić uwagę, czy nie wsiada się przypadkiem do wagonu "women only", takie oznaczenie powinno również widnieć na naklejce na peronie} \tn % Row Count 35 (+ 8) \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Przestrzeń publiczna (cont)}} \tn % Row 8 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Kultura kolejek}} - Japończycy stoją w uporządkowanych kolejkach dosłownie wszędzie - na peronach, do restauracji, autobusów, na przejściach dla pieszych, nawet do automatów z napojami.} \tn % Row Count 4 (+ 4) % Row 9 \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Picie i jedzenie w miejscach publicznych}} - picie (nawet alkoholu) w miejscach publicznych jest "legalne", ale "nieobyczajne". Jednak gdy robi to obcokrajowiec (gaijin), mało kto zwróci uwagę. Istnieją pojedyncze strefy, gdzie picie w miejscach publicznych jest zabronione, np. park Ueno w Tokio. Natomiast jedzenie podczas chodzenia po ulicy (tabearuki) jest uważane za niegrzeczne.} \tn % Row Count 12 (+ 8) % Row 10 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Przykłady sytuacyjne}}\{\{nl\}\}{\bf{Kolejki:}} W Kyoto gdzie w większości funkcjonuje komunikacja miejska w formie autobusów można nawet spotkać specjalnie do tego zatrudnione osoby, które ustawiają ludzi w osobne kolejki w zależności od autobusu do którego zamierzają wsiąść\{\{nl\}\}{\bf{Ustępowanie miejsca:}} Generalnie należy się zachowywać tak, żeby "zajmować jak najmniej miejsca", nie tylko na schodach, ale też np. siedząc w pociągu/metrze. Na przykład Japończyk widząc turystę w metrze siedzącego z wyprostowanymi nogami nie będzie próbował przejść (nawet jeśli turysta sobie myśli "jak ktoś będzie chciał przejść, to wezmę nogi"), tylko będzie wolał na najbliższej stacji wysiąść i wejść kolejnymi drzwiami} \tn % Row Count 28 (+ 16) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} % That's all folks \end{multicols*} \end{document}