\documentclass[10pt,a4paper]{article} % Packages \usepackage{fancyhdr} % For header and footer \usepackage{multicol} % Allows multicols in tables \usepackage{tabularx} % Intelligent column widths \usepackage{tabulary} % Used in header and footer \usepackage{hhline} % Border under tables \usepackage{graphicx} % For images \usepackage{xcolor} % For hex colours %\usepackage[utf8x]{inputenc} % For unicode character support \usepackage[T1]{fontenc} % Without this we get weird character replacements \usepackage{colortbl} % For coloured tables \usepackage{setspace} % For line height \usepackage{lastpage} % Needed for total page number \usepackage{seqsplit} % Splits long words. %\usepackage{opensans} % Can't make this work so far. Shame. Would be lovely. \usepackage[normalem]{ulem} % For underlining links % Most of the following are not required for the majority % of cheat sheets but are needed for some symbol support. \usepackage{amsmath} % Symbols \usepackage{MnSymbol} % Symbols \usepackage{wasysym} % Symbols %\usepackage[english,german,french,spanish,italian]{babel} % Languages % Document Info \author{queencylauren} \pdfinfo{ /Title (komfil-modyul-1-2.pdf) /Creator (Cheatography) /Author (queencylauren) /Subject (KomFil: Modyul 1-2 Cheat Sheet) } % Lengths and widths \addtolength{\textwidth}{6cm} \addtolength{\textheight}{-1cm} \addtolength{\hoffset}{-3cm} \addtolength{\voffset}{-2cm} \setlength{\tabcolsep}{0.2cm} % Space between columns \setlength{\headsep}{-12pt} % Reduce space between header and content \setlength{\headheight}{85pt} % If less, LaTeX automatically increases it \renewcommand{\footrulewidth}{0pt} % Remove footer line \renewcommand{\headrulewidth}{0pt} % Remove header line \renewcommand{\seqinsert}{\ifmmode\allowbreak\else\-\fi} % Hyphens in seqsplit % This two commands together give roughly % the right line height in the tables \renewcommand{\arraystretch}{1.3} \onehalfspacing % Commands \newcommand{\SetRowColor}[1]{\noalign{\gdef\RowColorName{#1}}\rowcolor{\RowColorName}} % Shortcut for row colour \newcommand{\mymulticolumn}[3]{\multicolumn{#1}{>{\columncolor{\RowColorName}}#2}{#3}} % For coloured multi-cols \newcolumntype{x}[1]{>{\raggedright}p{#1}} % New column types for ragged-right paragraph columns \newcommand{\tn}{\tabularnewline} % Required as custom column type in use % Font and Colours \definecolor{HeadBackground}{HTML}{333333} \definecolor{FootBackground}{HTML}{666666} \definecolor{TextColor}{HTML}{333333} \definecolor{DarkBackground}{HTML}{670FFF} \definecolor{LightBackground}{HTML}{F5F0FF} \renewcommand{\familydefault}{\sfdefault} \color{TextColor} % Header and Footer \pagestyle{fancy} \fancyhead{} % Set header to blank \fancyfoot{} % Set footer to blank \fancyhead[L]{ \noindent \begin{multicols}{3} \begin{tabulary}{5.8cm}{C} \SetRowColor{DarkBackground} \vspace{-7pt} {\parbox{\dimexpr\textwidth-2\fboxsep\relax}{\noindent \hspace*{-6pt}\includegraphics[width=5.8cm]{/web/www.cheatography.com/public/images/cheatography_logo.pdf}} } \end{tabulary} \columnbreak \begin{tabulary}{11cm}{L} \vspace{-2pt}\large{\bf{\textcolor{DarkBackground}{\textrm{KomFil: Modyul 1-2 Cheat Sheet}}}} \\ \normalsize{by \textcolor{DarkBackground}{queencylauren} via \textcolor{DarkBackground}{\uline{cheatography.com/134152/cs/27701/}}} \end{tabulary} \end{multicols}} \fancyfoot[L]{ \footnotesize \noindent \begin{multicols}{3} \begin{tabulary}{5.8cm}{LL} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{2}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Cheatographer}} \\ \vspace{-2pt}queencylauren \\ \uline{cheatography.com/queencylauren} \\ \end{tabulary} \vfill \columnbreak \begin{tabulary}{5.8cm}{L} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{1}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Cheat Sheet}} \\ \vspace{-2pt}Published 3rd May, 2021.\\ Updated 4th May, 2021.\\ Page {\thepage} of \pageref{LastPage}. \end{tabulary} \vfill \columnbreak \begin{tabulary}{5.8cm}{L} \SetRowColor{FootBackground} \mymulticolumn{1}{p{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Sponsor}} \\ \SetRowColor{white} \vspace{-5pt} %\includegraphics[width=48px,height=48px]{dave.jpeg} Measure your website readability!\\ www.readability-score.com \end{tabulary} \end{multicols}} \begin{document} \raggedright \raggedcolumns % Set font size to small. Switch to any value % from this page to resize cheat sheet text: % www.emerson.emory.edu/services/latex/latex_169.html \footnotesize % Small font. \begin{multicols*}{3} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Kahulugan ng Wika}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan na ginagamit araw-araw. \newline % Row Count 2 (+ 2) •Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na bantas upang maipahayag \newline % Row Count 4 (+ 2) ang nais sabihin ng kaisipan. \newline % Row Count 5 (+ 1) •Tinatayang nasa pagitan ng 6,000 hanggang 7,000 ang \newline % Row Count 7 (+ 2) mga wika sa daigdig. \newline % Row Count 8 (+ 1) •{\bf{Henry Gleason}} \newline % Row Count 9 (+ 1) -ang wika ay isang sistematik na balangkas ng mga binibigkas na tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upangmagamit ng mga taong may iisang kultura. \newline % Row Count 13 (+ 4) •{\bf{Archibald Hill}} \newline % Row Count 14 (+ 1) -ang wika ang pangunahin at pinakamabusising anyo ng gawaing pansagisag ng tao. \newline % Row Count 16 (+ 2) •{\bf{Thomas Carlyle}} \newline % Row Count 17 (+ 1) -ang wika ay itinuturing na saplot ng kaisipan; gayunpaman, mas angkop marahil sabihing ang wika ay ang saplot-kaalamnan, ang mismong katawan ng kaisipan. \newline % Row Count 21 (+ 4) •{\bf{Vilma Resuma at Teresita Semorlan}} \newline % Row Count 22 (+ 1) -ang wika ay kaugnay ng buhay at instrumento ng tao upang matalino at efisyenteng \newline % Row Count 24 (+ 2) makilahok sa lipunang kinabibilangan. \newline % Row Count 25 (+ 1) •{\bf{Pamela Constantino at Galileo Zafra}} \newline % Row Count 26 (+ 1) -ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga ito \newline % Row Count 28 (+ 2) para magkaunawaan o makapagkomyunikeyt ang isang grupo ng mga tao. \newline % Row Count 30 (+ 2) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Kahulugan ng Wika (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•{\bf{Caroll (1973)}} \newline % Row Count 1 (+ 1) -wika ay masistemang estruktura ng sinasalitang tunog at pagsasaayos nito sa paraang arbitraryo upang makamit sa interpersonal na pakikipagkomunikasyon at ang makabuluhang pagsasama- \newline % Row Count 5 (+ 4) sama ng mga bagay, pangyayari at mga karanasan ng sangkatauhan. \newline % Row Count 7 (+ 2) •{\bf{Basil Bernstein}} \newline % Row Count 8 (+ 1) -ang wika bilang sistema ng mga tuntunin, ay nagrerepresenta ng mga code. Ang mga code na ginagamit ay naaayon sa kinabibilangan sa lipunan. \newline % Row Count 11 (+ 3) -Naniniwala siyang nagkakaiba ang ginagamit na wika dahil sa mga hadlang sa pagkakaiba sa antas ng mga taong nabibilang sa isang lipunan. \newline % Row Count 14 (+ 3) •{\bf{Benjamin Lee Whorf}} \newline % Row Count 15 (+ 1) -ang wika ay binubuo ng mga payak na salitang nalilikha dahil sa pagtugon ng tao sa \newline % Row Count 17 (+ 2) kaniyang kapaligiran. \newline % Row Count 18 (+ 1) •{\bf{Edward Sapir}} \newline % Row Count 19 (+ 1) -ang wika ay pantao at likas ang paggamit ng tao sa wika. \newline % Row Count 21 (+ 2) -Ginagamit niya ang wika bilang kasangkapan sa sosyalisasyon na kung walang wika, walang iiral na relasyong sosyal. \newline % Row Count 24 (+ 3) -Gumagamit ang mga tao ng mga simbolismo upang makipag-ugnayan sa iba na nagbubunga ng pagkakaroon ng solidaridad at pagkakaisa ng mga tagapagsalita ng naturang wika. \newline % Row Count 28 (+ 4) •{\bf{Chomsky}} \newline % Row Count 29 (+ 1) -ang wika bilang isang sitema ay may kaugnayan sa kahulugan at kabuluhan. \newline % Row Count 31 (+ 2) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Kahulugan ng Wika (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{-Dagdag pa niya, ang wika ay isang penomenang mental kung saan ito ay likas sa tao at dahil sa kalikasan nito, may kakayahan siyang matuto ng wika.% Row Count 3 (+ 3) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KATANGIAN NG WIKA}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•May sistematik na balangkas \newline % Row Count 1 (+ 1) •Binibigkas na tunog \newline % Row Count 2 (+ 1) •Pinipili at isinasaayos \newline % Row Count 3 (+ 1) •Arbitraryo \newline % Row Count 4 (+ 1) •Kapantay ng kultura \newline % Row Count 5 (+ 1) •Patuloy na ginagamit \newline % Row Count 6 (+ 1) •Daynamik% Row Count 7 (+ 1) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{PANAHON NG KATUTUBO 800 B.C. – 800 A.D.}} \newline % Row Count 1 (+ 1) •Syllabic writing o pagpapantig (Sanskrit, Alibata o Baybayin) \newline % Row Count 3 (+ 2) Natuklasan ang espisimen sa isang banga na may nakaukit na mga sinaunang \newline % Row Count 5 (+ 2) letra. \newline % Row Count 6 (+ 1) •Naibahagi ang mga salitang: dala, anak, asawa, diwa, biyaya, puri, masama, \newline % Row Count 8 (+ 2) wika, aklat, galit, sadya, sandata, mutya, panday at salita. \newline % Row Count 10 (+ 2) •{\bf{Baybayin o Alibata}} ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat. \newline % Row Count 12 (+ 2) -Binubuo ito ng lapimpitong (17) titik: tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig. \newline % Row Count 14 (+ 2) {\bf{PANAHON NG KASTILA 1565-1872}} \newline % Row Count 15 (+ 1) •March 15, 1521–Dumating si Magellan sa Pilipinas. \newline % Row Count 17 (+ 2) •February 13, 1565 –Dumating si Legaspi para sakupin ang Pilipinas. \newline % Row Count 19 (+ 2) •Ipinag-utos ng hari ng Espanya na turuan ng wikang Kastila ang mga katutubo. \newline % Row Count 21 (+ 2) •Hindi itinuro ng mga kastila ang kanilang wika, sa halip sila ang nag-aral ng wika ng mga katutubo. \newline % Row Count 24 (+ 3) •Ginawang sapilitan ang pag- aaral. Wikang Kastila sa pamahalaan, vernakular sa mga paaralan. \newline % Row Count 26 (+ 2) •Gayunpaman, nakabuti ang pasyang ito dahil nasimulan ang paglinang sa mga rehiyonal na wika. \newline % Row Count 28 (+ 2) •{\bf{Romanisasyon ng Alibata o Alpabetong Romano (Abecedario)}} \newline % Row Count 30 (+ 2) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{-may dalawampu't siyam (29) na titik, limang (5) patinig o vocales at dalawampu't apat (24) na katinig o consonantes. \newline % Row Count 3 (+ 3) •Ang Alphabetong Romano ay pinagbatayan ng Abakadang Tagalog na may \newline % Row Count 5 (+ 2) dalawampung (20) titik. \newline % Row Count 6 (+ 1) {\bf{PANAHON NG PROPAGANDA AT HIMAGSIKAN 1872-1898}} \newline % Row Count 7 (+ 1) •Panahon ng Kamulatan – namulat ang isipan at damdaming makabayan ng \newline % Row Count 9 (+ 2) mga Pilipino. \newline % Row Count 10 (+ 1) •Pinangunahan ng pangkat ng mga Ilustrado: Rizal, Luna, Del Pilar, Lopez Jaena \newline % Row Count 12 (+ 2) atbp. \newline % Row Count 13 (+ 1) •Nakapag-aral sa ibang bansa – Espanya (Europa) \newline % Row Count 15 (+ 2) •Natuto ng ibang ideolohiya (Nasyonalismo at demokrasya) \newline % Row Count 17 (+ 2) •Naitatag ang Kartilya ng Katipunan (Emilio Jacinto) na nakasulat sa wikang Tagalog. \newline % Row Count 19 (+ 2) •Maraming naisulat na akdang pampanitikan sa wikang Tagalog tulad ng tula, \newline % Row Count 21 (+ 2) sanaysay, kuwento, liham at talumpati upang magising ang mga Pilipino. \newline % Row Count 23 (+ 2) •November 1, 1897 – Sa pamamagitan ng Saligang Batas ng Biak-na-Bato- nakasaad na "Ang Wikang Tagalog ang siyang magiging wikang opisyal ng mga Pilipino." \newline % Row Count 27 (+ 4) •Itinadhana sa Artikulo 123 na ang ituturo sa elementarya ay wastong pagbasa, pagsasalita at pagsulat ng wikang opisyal na Tagalog at ang pangunahing simulain ng Ingles. \newline % Row Count 31 (+ 4) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{PANAHON NG AMERIKANO 1898-1990}} \newline % Row Count 1 (+ 1) •Ang pagdating ng mga Amerikano ay nagbunsod ng malaking pagbabago sa kalagayang pangwika sa Pilipinas. Nagpatayo ng pitong pambayang paaralan sa Maynila. Naging unang guro ang mga sundalong Amerikano (Thomasites) na nagturo ng Ingles. \newline % Row Count 6 (+ 5) •March 4, 1900 – Alinsunod sa Pangkalahatang Kautusan Blg. 41, si Kapitan Alberto Todd ay nagsagawa ng mga hakbang tungo sa pagtatatag ng isang sistema ng edukasyon. \newline % Row Count 10 (+ 4) 1. Pagtatag ng isang komprehensibong modernong sistema ng edukasyon. \newline % Row Count 12 (+ 2) 2. Paggamit sa wikang Ingles bilang midyum ng pagtuturo. \newline % Row Count 14 (+ 2) 3. Pagpapatupad ng patakarang sapilitang pagpasok sa paaralan. \newline % Row Count 16 (+ 2) •1901 – Pinagtibay ng Philippine Commission sa Bisa ng Batas 74 na gawing \newline % Row Count 18 (+ 2) panturo sa mga paaralan ang wikang Ingles. \newline % Row Count 19 (+ 1) •Oryentasyon ng mga Amerikano sa Edukasyon – Pagpilit sa paggamit ng Ingles bilang midyum ng pagtuturo. \newline % Row Count 22 (+ 3) •Malugod itong tinanggap ng mga katutubo dahil mabuti ang pakikisama ng \newline % Row Count 24 (+ 2) mga Amerikano \newline % Row Count 25 (+ 1) •Uhaw ang mga Pilipino sa isang uri ng pag-aaral na liberal: Mga Paksa sa Paaralan: Kulturang Amerikano, Literatura, Kasaysayan, Pulitika at Ekonomiya. \newline % Row Count 29 (+ 4) •Ipinagbawal ang pag-aaral sa anumang bagay sa Pilipino. \newline % Row Count 31 (+ 2) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•Nagkaroon ng Alphabet (A is for Apple kahit walang apple sa Pinas.) \newline % Row Count 2 (+ 2) •Lokal – baduy, \newline % Row Count 3 (+ 1) •Promdi / Imported – With Class, Sosyal. \newline % Row Count 4 (+ 1) •Pinaghalo ang wikang English at Tagalog (Enggalog o Taglish) \newline % Row Count 6 (+ 2) •Nagkaroon ng Cebuano-English, Ilokano –English at Carabao-English.% Row Count 8 (+ 2) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{PANAHON NG HAPON 1942-1945}} \newline % Row Count 1 (+ 1) •Sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig \newline % Row Count 2 (+ 1) •Nasarado ang lahat ng mga Paaralan. \newline % Row Count 3 (+ 1) •Sa muling pagbubukas nito, ipinagamit na wikang panturo ang wikang katutubo. \newline % Row Count 5 (+ 2) •Sa pamamagitan ng paaralan ay pinasimulan nila ang paglaganap ng ideolohiyang Hapones. \newline % Row Count 7 (+ 2) •Ibig ng mga Hapones na malimutan ng mga Pilipino ang wikang Ingles. \newline % Row Count 9 (+ 2) •Naging maunlad ang wikang pambansa, umunlad ang panitikang Pilipino. \newline % Row Count 11 (+ 2) •Inalis sa kurikulum ang wikang Ingles, sapilitang ipinalit ang Wikang Pambansa at Nihonggo. \newline % Row Count 13 (+ 2) •Mga Paksa ng Pagtuturo: Pamumuhay at Kulturang Hapones, Kasaysayan ng \newline % Row Count 15 (+ 2) Silangang Asya, Mga Awiting Pilipino at Hapones. \newline % Row Count 16 (+ 1) •Binuksan ang isang Surian ng Tagalog na magtuturo ng tagalog sa mga gurong \newline % Row Count 18 (+ 2) hindi tagalog. \newline % Row Count 19 (+ 1) •Walang kumontra sa mga panukala dahil takot ang lahat sa mga Hapones. \newline % Row Count 21 (+ 2) {\bf{PANAHON NG BAGONG REPUBLIKA 1946-1972}} \newline % Row Count 22 (+ 1) •Hulyo 4, 1946 – Batas Komonwelt Blg. 570 – ang wikang pambansa ay isa nang \newline % Row Count 24 (+ 2) Wikang Opisyal sa Pilipinas. \newline % Row Count 25 (+ 1) •1946 – ang wikang pambansa ay tatawaging {\bf{"Wikang Pambansang Pilipino."}} \newline % Row Count 27 (+ 2) •1951 – Ang Wikang Pambansa ay tatawaging {\bf{"Wikang Pilipino."}} \newline % Row Count 29 (+ 2) •Marso 26, 1954 – Nilagdaan ni {\bf{Pang. Ramon Magsaysay}} ang {\emph{Proklamasyon Blg. 13}}, ang •Pagdiriwang ng Linggo ng Wika tuwing Marso 29-Abril 4 \newline % Row Count 32 (+ 3) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•Setyembre 23, 1955 – {\emph{Proklamasyon Blg. 186}} – Inilipat ang petsa ng pagdiriwang sa Agosto 13-19. Itinapat sa kaarawan ni Pang. Quezon. \newline % Row Count 3 (+ 3) •Agosto 13, 1959 – {\emph{Kautusang Pangkagawaran Blg. 7}} – ang wikang pambansa ay tatawaging {\bf{"Pilipino".}} \newline % Row Count 6 (+ 3) •1970 – {\emph{Resolusyon blg. 70}} – Ang wikang pambansa ay naging wikang panturo sa antas elementarya. \newline % Row Count 9 (+ 3) •Hulyo 29, 1971 - {\emph{Memorandum Sirkular 488}}– magdaos ng palatuntunan sa pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa, Agosto 13-19. \newline % Row Count 12 (+ 3) •Muling binuo ni Pang. Marcos ang {\bf{SWP}} at itinakda ang mga kapangyarihan nito. \newline % Row Count 14 (+ 2) {\bf{PANAHON NG BAGONG LIPUNAN 1972-1985 1972}} \newline % Row Count 15 (+ 1) •{\emph{Saligang Batas ng 1972 (Art. XV, s.2-3)}} – Ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal na paggamit ng pambansang wikang tatawaging Fiipino at hangga't di binabago ang batas, \newline % Row Count 20 (+ 5) •Ang Ingles at Fiipino ang mananatiling mga opisyal na wika ng Pilipinas. \newline % Row Count 22 (+ 2) •1973 – {\emph{Resolusyon Blg. 73-7}}– Patakarang Edukasyong Bilingguwal \newline % Row Count 24 (+ 2) •September 10, 1983 – Ang Constitutional Commission ay inaprubahan na pormal na pagtibayin ang Filipino bilang wikang pambansa. \newline % Row Count 27 (+ 3) •1986- {\bf{KASALUKUYAN}} – Oktubre 12, 1986 – pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng Filipino bilang pambansang wika. \newline % Row Count 30 (+ 3) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG WIKANG PAMBANSA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{•Enero 1987 – {\emph{Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117}} – pinalitan ang SWP ng LWP o {\bf{Linangan ng mga Wika sa Pilipinas}} \newline % Row Count 3 (+ 3) •Mayo 1987 – Inilabas ni Dr. Lourdes Quisumbing (Kalihim ng Edukasyon) ang {\emph{Kautusang •Pangkagawaran Blg. 32}}, FILIPINO – wika ng literasi, English – wika \newline % Row Count 7 (+ 4) ng agham at teknolihiya. \newline % Row Count 8 (+ 1) •{\emph{Kautusang Pangkagawaran Blg. 81}} – nagsagawa ng reporma sa alpabeto at sa mga tuntunin ng ortograpiyang Filipino. "Ang Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino." \newline % Row Count 12 (+ 4) •Agosto 14, 1991 – {\emph{Batas Republika Blg. 7104}}- Nilikha ang {\bf{Komisyon sa Wikang Filipino (KWF)}} \newline % Row Count 15 (+ 3) •Hulyo 15, 1997 – Nilagdaan ni Pang. Fidel V. Ramos ang {\emph{Proklamasyon Blg. 1041}}. Nagpapahayag sa taunang pagdiriwang ng Buwan ng Wikang Pambansa tuwing Agosto 1-31.% Row Count 19 (+ 4) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Antas ng WIka}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{A. Pormal}} \newline % Row Count 1 (+ 1) -mga salitang pamantayan dahil ito ay kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng karamihang nakapag-aral sa wika. \newline % Row Count 4 (+ 3) -Gumagamit ng bokabularyo na mas komplikado \newline % Row Count 5 (+ 1) kaysa sa ginagamit sa araw-araw na usapan. \newline % Row Count 6 (+ 1) {\emph{Dalawang Uri ng Pormal na Wika}} \newline % Row Count 7 (+ 1) 1. {\bf{Pambansa/Lingua Franca}} \newline % Row Count 8 (+ 1) -ginagamit sa mga aklat, babasahain at sirkulasyong pangmadla. \newline % Row Count 10 (+ 2) -Ito ay wikang ginagamit sa mga paaralan at sa pamahalan at itinuturing na mga salitang higit na kilala o ginagamit sa pook na sentro ng sibilisasyon at kalakaran. \newline % Row Count 14 (+ 4) {\emph{Halimbawa:}} aklat, ina, ama, masaya \newline % Row Count 15 (+ 1) 2.{\bf{Pampanitikan}} \newline % Row Count 16 (+ 1) -itinuturing na pinakamayamang uri dahil karaniwang ginagamit ang mga ito sa pagsulat ng masisining na akdang pampanitikan. \newline % Row Count 19 (+ 3) -ito ay nagaganap sa tuwing ang wikang pampanitikan ay malayang nagagamit sa pagkatha ng dula, katha, \newline % Row Count 22 (+ 3) -palabas at iba pang likhang pampanitikan. Gumagamit din ito ng idyoma, tayutay, at iba't ibang tono, tema at punto. \newline % Row Count 25 (+ 3) {\emph{Halimbawa:}} mabulaklak na dila, di-maliparang utak, balat-sibuyas, taingang-kawali, nagbukas ng dibdib \newline % Row Count 28 (+ 3) {\emph{Tatlong Uri ng Impormal na Wika}} \newline % Row Count 29 (+ 1) 1. {\bf{Pabalbal/Balbal}} \newline % Row Count 30 (+ 1) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Antas ng WIka (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{-may katumbas itong "slang" sa Ingles at itinuturing na pinakamababang antas ng wika. \newline % Row Count 2 (+ 2) -mga salitang pangkalye o panglansangan. \newline % Row Count 3 (+ 1) -tinatawag din itong singaw ng panahon sapagkat bawat panahon ay may mabubuong mga salita. \newline % Row Count 5 (+ 2) -ito ay karaniwang nabubuo ng isang grupo tulad ng mga bakla na nagsisilbing koda \newline % Row Count 7 (+ 2) nila sa kanilang pakikipag-usap. \newline % Row Count 8 (+ 1) {\emph{Halimbawa:}} parak – pulis, eskapo – takas sa bilangguan, istokwa – naglayas, juding – bakla, tiboli – tomboy, balbonik – taong maraming balahibo sa katawan \newline % Row Count 12 (+ 4) 2. {\bf{Kolokyal}} \newline % Row Count 13 (+ 1) -mga salitang ginagamit sa pang-araw-araw na hinalaw sa pormal na mga salita. \newline % Row Count 15 (+ 2) -nagtataglay ng kagaspangan ang mga salitang ito subalit maari rin namang maging repinado batay sa kung sino ang nagsasalita gayon din sa kanyang kinakausap. \newline % Row Count 19 (+ 4) -ginagamit din ito sa okasyong impormal at isinasaalang-alang dito ang mga salitang \newline % Row Count 21 (+ 2) madaling maintindihan. \newline % Row Count 22 (+ 1) {\emph{Halimbawa:}} lika – halika, naron – naroon, meron – mayroon, nasan – nasaan \newline % Row Count 24 (+ 2) 3. {\bf{Lalawiganin/Panlalawigan}} \newline % Row Count 25 (+ 1) -karaniwang salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan gaya ng mga cebuano, batangeño, bicolano at iba pa na may tatak lalawiganin sa kanilang pagsasalita. \newline % Row Count 29 (+ 4) -Isang palatandaan ng lalawiganing tatak ay ang punto o accent. \newline % Row Count 31 (+ 2) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Antas ng WIka (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{-Ito ay mga salitang ginagamit ng mga tao sa isang partikular na pook o lalawigan. \newline % Row Count 2 (+ 2) {\emph{Halimbawa:}} Kaibigan – Tagalog, Gayyem – Ilokano, Higala – Cebuano, Amiga – Bikolano% Row Count 4 (+ 2) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{VARAYTI AT VARYASYON NG WIKA}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Constantino (2002)}} \newline % Row Count 1 (+ 1) -Pagkakaisa sa pagkakaiba. Pagkakaiba tungo sa pagkakaisa. \newline % Row Count 3 (+ 2) -Dito ay hayagan niyang iniugnay angnmalaking kinalaman o ugnayan ng wika sa lipunan at ang lipunang ito ay kinasasangkutan ng isang masining na kultura. \newline % Row Count 7 (+ 4) -Dagdag pa niya, {\emph{"Ang kultura ay hango sa mga tao at ang wika ay nagpapahayag ng espiritu/kaluluwa ng mga tao na bumubuo sa lipunan o komunidad."}} \newline % Row Count 11 (+ 4) -Dahil sa ang mga tao ang siyang bumubuo sa lipunan at tao rin ang siyang dumidivelop ng kani-kanilang mga kultura, hindi ngayon maiiwasang magkaroon ng pagkakaiba-iba sa paniniwala, gawi, kaalaman pati na rin sa wika. \newline % Row Count 16 (+ 5) {\bf{Zosky}} \newline % Row Count 17 (+ 1) -mayroong tinatawag na {\bf{varayti}} ng wika o sub languages na maaaring iklasipika higit sa isang paraan. \newline % Row Count 20 (+ 3) -Tulad na lamang ng kanyang tinatawag na idyolek, dayalek, sosoyolek, rejister, estilo at moda, rehiyon, edukasyon, midya, atityud at iba pa. \newline % Row Count 23 (+ 3) {\bf{Varayti}} \newline % Row Count 24 (+ 1) -ang wika ay heterogeneous o nagkakaiba-iba, dala ito ng nagkakaibang pangkat ng tao na \newline % Row Count 26 (+ 2) may iba't ibang lugar na tinitirahan, interes, gawain, pinag-aaralan at iba pa. \newline % Row Count 28 (+ 2) -pagkakaroon ng natatanging katangian na nauugnay sa partikular na uri ng katangiang sosyo-sitwasyunal. \newline % Row Count 31 (+ 3) } \tn \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \vfill \columnbreak \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{VARAYTI AT VARYASYON NG WIKA (cont)}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{{\bf{Varyasyon}} \newline % Row Count 1 (+ 1) -sa pagdaan ng panahon, nagiging espesyalisado ang gawain at tungkulin at ito ay nagreresulta ng pagkakaiba-iba ng kultura at wika na siyang nagiging panukat sa progreso ng tao.% Row Count 5 (+ 4) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Konsepto ukol sa Varayti at Varvasyon ng Wika}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{1.{\bf{ Dayalek o Dayalekto}} \newline % Row Count 1 (+ 1) -varayting nakabatay sa lugar, panahon at katayuan sa buhay. \newline % Row Count 3 (+ 2) -nakikita ito kaugnay sa pinanggalingang lugar ng tapagsalita o grupo ng tagapagsalita. \newline % Row Count 5 (+ 2) 2. {\bf{Idyolek o Idyolekto}} \newline % Row Count 6 (+ 1) -varayti na kaugnay sa personal na kakanyahan ng tao sa paggamit ngwika ng partikular na indibidwal, \newline % Row Count 9 (+ 3) -ang paggamit ng partikular na bokabularyo nang madalas \newline % Row Count 11 (+ 2) 3. {\bf{Sosyolek}} \newline % Row Count 12 (+ 1) -ang varayting sinasalita ng mga tao sa isang lipunan, \newline % Row Count 14 (+ 2) -nagtatakda ito ng klasifikasyon ng mga mamamayan batay sa antas ng kanilang pamumuhay, interes, hilig at kasarian. \newline % Row Count 17 (+ 3) 4. {\bf{Rejister}} \newline % Row Count 18 (+ 1) -varayting kaugnay sa panlipunang papel na ginagampanan ng tagapagsalita sa oras ng pagpapahayag. Ito ay tumutukoy sa espesyalisadong paggamit sa wika upang makilala ang espesipikong domeyn o gawain. \newline % Row Count 22 (+ 4) 5.{\bf{Estilo}} \newline % Row Count 23 (+ 1) -varayti na kaugnay ng relasyon ng nagsasalita sa kausap. \newline % Row Count 25 (+ 2) -Maaaring ito aynformal, kolokyal at personal. \newline % Row Count 26 (+ 1) 6. {\bf{Mode}} \newline % Row Count 27 (+ 1) -varayting kaugnay sa midyum na ginagamit sa pagpapahayag tulad ng pasalita o pasulat.% Row Count 29 (+ 2) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{X} \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Teorya ng Wika}} \tn \SetRowColor{white} \mymulticolumn{1}{x{5.377cm}}{1. {\bf{Tore ng Babel}}- bible \newline % Row Count 1 (+ 1) 2. {\bf{Bow-Wow}}- hayop \newline % Row Count 2 (+ 1) 3. {\bf{Ding-dong}}- kalikasan \newline % Row Count 3 (+ 1) 4. {\bf{Pooh-pooh}}- masidhing damdamin \newline % Row Count 4 (+ 1) 5. {\bf{Yoo-he-yo}}- pwersang pisikal \newline % Row Count 5 (+ 1) 6. {\bf{Yum Yum}}- galaw o pagbabago ng posisyon ng dila \newline % Row Count 7 (+ 2) 7. {\bf{Ta-ra-ra-boom-de-ay}}- tunog galing sa mga ritwal. \newline % Row Count 9 (+ 2) 8. {\bf{Sing-song}}- musikal o pag-awit \newline % Row Count 10 (+ 1) 9. {\bf{Ta-ta}}- galaw o kumpas ng kamay \newline % Row Count 11 (+ 1) 10. {\bf{Mama}}- pinakamadaling pantig \newline % Row Count 12 (+ 1) 11. {\bf{Coocoo}}- nilikhang tunog ng sanggol \newline % Row Count 13 (+ 1) 12. {\bf{Lala}}- romansa \newline % Row Count 14 (+ 1) 13. {\bf{Hey, you!}}- pagkakakinlanlan \newline % Row Count 15 (+ 1) 14. {\bf{Bubble Lucky}}- walang kahulugang bulalas, swerte \newline % Row Count 17 (+ 2) 15. {\bf{Hocus Pocus}}- mahikal \newline % Row Count 18 (+ 1) 16. {\bf{Eureka}}- pag-imbento, success=eureka!% Row Count 19 (+ 1) } \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}-} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{p{0.4977 cm} p{0.4977 cm} } \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Pagbabago ng Alpabeto}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{} \tn % Row Count 0 (+ 0) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{1. Baybayin \newline 2. Alpabetong Romano \newline 3. Abakadang Tagalog \newline 4. Alpabetong Ingles \newline 5. Alpabetong Pilipino} \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} \begin{tabularx}{5.377cm}{p{0.4977 cm} p{0.4977 cm} } \SetRowColor{DarkBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{\bf\textcolor{white}{Pagbabago sa Surian ng Tagalog}} \tn % Row 0 \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{} \tn % Row Count 0 (+ 0) \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \SetRowColor{LightBackground} \mymulticolumn{2}{x{5.377cm}}{SWP- Surian ng Wikang Pambansa \newline LWP- Linangan ng Wika sa Pilipinas \newline KWF- Komisyon ng Wikang Filipino} \tn \hhline{>{\arrayrulecolor{DarkBackground}}--} \end{tabularx} \par\addvspace{1.3em} % That's all folks \end{multicols*} \end{document}